Rozwój dziecka jest zakodowany genetycznie i opiera się na schematach ruchowych, występujących w odpowiednim czasie oraz w odpowiedniej kolejności. Niestety może się zdarzyć, że na pewnym etapie dojdzie do zaburzeń w przekazywaniu bodźców z układu nerwowego i prawidłowy rozwój zostaje zablokowany. Niemowlęta zachowują się wówczas niezgodnie z prawidłowym rozwojem.
Podstawą prawidłowego rozwoju ruchowego dziecka oraz integracji odruchów od pierwszych chwil życia jest napięcie mięśniowe. To właśnie ono stanowi podstawę kształtowania się postawy ciała, umiejętności uczenia się, pisania i czytania, koncentracji uwagi.
Jak rozpoznać, że dziecko ma nieprawidłowe napięcie mięśni?
Może zwrócić nam na to uwagę lekarz prowadzący podczas rutynowej wizyty. Jeśli sami mamy wątpliwości, skonsultujmy to z lekarzem lub fizjoterapeutą neurorozwojowym.
Dzieci z nieprawidłowym napięciem mięśniowym mają nienaturalne ruchy i przyjmują dziwne pozycje:
- układają się cały czas asymetrycznie na jedną stronę;
- zaraz po urodzeniu unoszą zbyt wysoko głowę (leżąc na brzuchu),
- odginają się, robią ”mostki” (leżąc na plecach),
- mają trudności z zasypianiem, mało śpią;
- są ciągle niespokojne, dużo płaczą bez powodu, nadmiernie reagują na bodźce przy pielęgnacji,
- mają trudności z chwytaniem piersi przy karmieniu,
- jedzą łapczywie, niespokojnie, a potem ulewają pokarm,
- prężą się, drżą im nóżki,
- trudno je ubrać lub są zbyt wiotkie przy ubieraniu,
- są zbyt spokojne, nie wodzą wzrokiem za twarzą człowieka, potem za zabawką,
- ciągle tylko śpią, trudno je nakarmić, jedzą zbyt wolno,
- mają kolki i/lub zaparcia,
- nie potrafią utrzymać głowy po 3 miesiącu,
- słabo się podpierają w leżeniu na brzuchu,
- nie lubią leżeć na brzuchu,
- nie obracają się w wieku 6 miesięcy,
- nie siadają, nie czworakują i nie wstają po ukończeniu 8 miesięcy.
Aby nie dopuścić do wykształcenia nieprawidłowych nawyków, trzeba jak najwcześniej rozpocząć terapię. Najlepsze efekty osiąga w ciągu pierwszych 12 miesięcy życia dziecka. Niezwykle ważna jest także systematyczność wykonywanych ćwiczeń.
Nie wolno usprawiedliwiać braku postępów rozwoju lenistwem kilkumiesięcznego dziecka lub jego nadwagą. Nie wolno oczekiwać, że samo się z czasem poprawi lub „wyrośnie” z trudności.
Nieprawidłowości rozwoju w niemowlęctwie pokutują wadami postawy oraz zaburzeniami integracji sensorycznej u dzieci starszych.